Rouw bij (onvrijwillig) baanverlies

Werk zorgt niet alleen voor een inkomen, het zorgt ook voor regelmaat en structuur in je dag, sociale contacten, een gevoel van zingeving, het geeft zelfvertrouwen en zekerheid, en het kan bijdragen aan je identiteit en sociale status. Wanneer je baan plotseling wegvalt, bijvoorbeeld vanwege langdurige arbeidsongeschiktheid, dan kun je je verloren voelen en dat kan voor forse rouwgevoelens zorgen. Die rouwgevoelens kunnen soms wel net zo hevig voelen als het rouwen om het verlies van een dierbare.

Aan welke rouwgevoelens moet je dan denken? Bijvoorbeeld aan moeilijkheden met het accepteren van de veranderde werkelijkheid, bitterheid en woede, moeite om de draad weer op te pakken, identiteitsontwrichting, zingevingsproblemen etc.

Uit onderzoek blijkt dat wanneer mensen hun baanverlies als onverwacht, onrechtvaardig of buiten hun macht ervaren, de kans op het ontwikkelen van (gecompliceerde) rouwgevoelens hoger is.

Na verloop van tijd kan dit leiden tot psychosomatische klachten, angst- en depressieklachten, sociale terugtrekking etc. Ook kan iemand zijn employability (dwz. de individuele kennis, vaardigheden en capaciteiten die degene heeft om werk te vinden en te behouden) afnemen. Gecompliceerde rouwreacties kunnen bovendien leiden tot een frequenter gebruik van ineffectieve coping mechanismen en dat kan iemand zijn persoonlijk aanpassingsvermogen beperken. En identiteitsontwrichting kan iemand zijn loopbaanidentiteit negatief beïnvloeden. Een en ander kan het ook lastiger maken om effectieve werkzoekactiviteiten te (blijven) ondernemen. En dat terwijl de kwaliteit van het werkzoekgedrag juist een belangrijke voorspeller is voor het vinden van nieuw werk. Kortom, wanneer mensen hinder ervaren van de impact van het ontslag dan kan dit hun kans op een succesvolle zoektocht naar nieuw werk aanzienlijk vertragen of belemmeren. Het is dus belangrijk dat tijdig wordt gesignaleerd wanneer iemand dreigt vast te lopen na ontslag, zodat tijdig gerichte interventies kunnen worden ingezet.

Wat kun je als werknemer doen om de negatieve impact van een ontslag te verkleinen? Onderzoek welke sociale rollen je nog meer kunt vervullen (naast de rol van werknemer). Onderzoek daarnaast eens welke zinvolle activiteiten je kunt ondernemen die bijdragen aan jouw persoonlijke (kern)waarden. Vraag jezelf ook eens af op welke manier jij graag afscheid zou willen nemen, en ga hierover in gesprek met je werkgever.

Wat kun je als goed werkgever doen om het risico op het ontwikkelen van gecompliceerde rouwreacties- en gevoelens te reduceren? Als werkgever kun je hier rekening mee houden door de wijze waarop je het ontslag aankondigt. Als je werknemers eerder bij het ontslag betrekt (voor zover dat in de gegeven situatie natuurlijk mogelijk is), dan neemt de kans af dat het ontslag als onverwacht wordt ervaren. En wanneer je de werknemer een valide verklaring voor het ontslag geeft, dan is de kans kleiner dat de werknemer het ontslag als onrechtvaardig ervaart. Ook kan bijvoorbeeld een (exit)gesprek nuttig zijn om de gelegenheid te bieden om openstaande vragen te beantwoorden, ter afsluiting en/of om waardering uit te spreken. Of vraag aan je werknemer op welke wijze hij/zij graag afscheid zou willen nemen. Op die manier stel je werknemers beter in staat om meer persoonlijke controle te ervaren en effectieve coping mechanismen toe te passen, hetgeen de negatieve nasleep van het ontslag kan verzachten.

Als je wilt weten in hoeverre er bij jou sprake is van rouwklachten als gevolg van je (dreigende) baanverlies, vul dan de WerkVerliesLijst in.

Het invullen daarvan duurt zo’n 5 tot 10 minuten, waarna je direct de uitslag per mail ontvangt.

Ben je op zoek naar een fijne loopbaancoach of ben je op zoek naar een re-integratiecoach die een Spoor 2 traject of UWV Werkfit traject of Naar werk traject kan begeleiden? Wij hebben ruime ervaring met het begeleiden van mensen naar ander werk. Zie onze reviews.

Wij zijn je dan ook graag van dienst! Neem gerust vrijblijvend contact met ons op via: